hoofdmenu | Zoek op Categorie | Zoek op Trefwoord | Nieuw | Zoeken | Bijbel

 

Bekijken Bijbelteksten

Trefwoord 
Wijzigen
Vogels (Welke vogelsoorten mag je WEL en NIET eten?)

Categorie
Dieren
Moderne wetenschap in de Bijbel
Gezondheid en de Bijbel

Toelichting
Bijna alle volken op de wereld hebben vogelsoorten die ze als heilig beschouwen, of vereren als reïncarnatie van een bepaalde godheid en die daarom niet gegeten mogen worden. Israël was het enige land waar geen enkele vogel (of ander dier) als heilig werd beschouwd, en dus mochten alle vogels gegeten worden, als dat vanuit biologisch oogpunt geen bezwaar was. Uit onderzoek blijkt dat vogels niet ontvankelijk zijn voor trichinen [52] en daarom kun je verwachten dat alleen motieven betreffende het biologische evenwicht overblijven.

Biologisch evenwicht

In Leviticus 11:13-19 wordt een uitgebreide lijst gegeven van vogelsoorten die voor consumptie verboden waren.(Niet van elk Hebreeuws woord is exact na te gaan welke vogelsoort wordt bedoeld, vandaar dat in de lijst bij Leviticus 11 en Deuteronomium 14 enkele vogelsoorten voorkomen die in de Statenvertaling of Engelse vertalingen anders zijn vertaald dan in de NBG-vertaling. Het gaat echter wel altijd om roofvogels. Dezelfde onzekerheid geldt ook voor sommige kleine roofdieren in Leviticus 11:29, 30). Die lijst geeft een logisch overzicht van alle 'beschermde' vogels die in Kanaän voorkwamen. Dat waren vooral vogels die belangrijk waren voor het biologische evenwicht in de natuur. Die zorgden ervoor dat zieke en gestorven dieren en zelfs huisvuil werden opgeruimd, en dat schadelijke diersoorten, zoals ratten, muizen en sprinkhanen, niet de overhand kregen. Alle andere vogels mochten gegeten worden, waaronder zangvogels, duiven, plevieren, hoenders en eenden.

Vogelsoorten

1. Kraaiachtigen
In de Bijbel worden 'alle soorten raven' beschermd (Leviticus 11:15). Daarmee worden de kraaiachtigen bedoeld, zoals raaf, zwarte kraai, roek en kauw. Deze vogels vormen een aparte groep binnen de grote groep 'zangvogels'. Het zijn echte alleseters, die graag afval eten en het vlees oppeuzelen dat de grote aaseters aan de kadavers hebben overgelaten.

2. Gieren en wouwen
In alle tropische landen worden aaseters bij de wet beschermd, omdat ze zo vreselijk belangrijk zijn voor het schoonhouden van het milieu. Ze zijn onmisbaar bij het opruimen van kadavers. Grzimek schrijft: "Veel kleine steden van tropisch Amerika en ook de krottenbuurten van veel grote steden zouden zich zonder de opruimingswerkzaamheden van deze vogels nauwelijks van hun afval kunnen ontdoen."[54]

3. Roofvogels en uilen
Dit soort vogels werd in de oudheid in geen enkel land beschermd, behalve in Israël. Dat was uniek! Pas sinds enkele decennia weten we hoe belangrijk de bescherming van deze vogels is. Roofvogels en uilen voeden zich namelijk met schadelijke dieren, zoals ratten en muizen, en wat minstens even belangrijk is: "Roofvogels zijn van buitengewone betekenis bij het in stand houden van het biologische evenwicht. Ze ruimen kadavers op en leven vooral van zieke of zwakke dieren."[55] Dat is de reden dat momenteel alle roofvogels in heel Europa worden beschermd.

4. Ooievaars, reigers, ibissen en roerdompen
Deze vogels vangen niet alleen vis -dan waren het vast geen beschermde soorten geweest- maar ook veel muizen en sprinkhanen. Vooral de ooievaar eet veel sprinkhanen. In sommige Afrikaanse talen wordt de ooievaar zelfs `sprinkhaanvogel of `sprinkhaaneter' genoemd. Van de vissen eet hij vooral zieke en dode exemplaren. In gebieden waar een muizenplaag heerst, komen ooievaars in grote aantallen voor. [56, 57] Zijn taak als 'gevederde kat' is uiterst belangrijk in agrarische gebieden waar muizenplagen voorkomen.

5. Bijeneters en hoppen
Deze vogels zijn waarschijnlijk beschermd vanwege hun verdelging van sprinkhanen en andere insecten. Bovendien is van de hop bekend, dat hij vaak voedsel zoekt op afvalhopen, wat een 'onreine' bezigheid is.

6. Struisvogels
Dit zijn vogels waarvan (nog) geen reden voor zijn bescherming bekend is. Misschien heeft de bescherming iets te maken met het feit dat hij een alleseter is.

Vogelsoorten toegestaan voor consumptie
Hieronder staan vogelsoorten die in Israël voorkomen en wat ze eten. Ze mogen worden gebruikt voor consumptie:
- Duikers, zaagbekken: Vis
- Stormvogels, albatrossen: Vis
- Pelikanen, aalscholvers : Vis
- Sterns : Vis
- Meeuwen : Vis, wormen
- IJsvogels : Vis, insecten
- Ganzen, zwanen : Gras, blad
- Eenden : Gras, waterplanten, vis - Hoenders, fazanten, patrijzen : Gras, zaad
- Kraanvogels, rallen, trappen : Gras, zaad, waterplanten
- Duiven : Zaad, vruchten, jong blad
- Koekoeken : Planten, insecten
- Nacht- en gierzwaluwen : Insecten
- Scharrelaars : Kevers en andere insecten
- Spechten : Mieren, keverlarven
- Zangvogels : Insecten, zaden

Vogelsoorten verboden voor consumptie
Hieronder staan vogelsoorten die in Israël voorkomen en wat ze eten. Dit zijn beschermde vogelsoorten en dus verboden om te eten:
  - Kraaien : Alleseters
- Gieren, wouwen : Aas
- Roofvogels, uilen : Muizen, ratten, kleine zoogdieren
- Ooievaars, ibissen, roerdompen, reigers : Kikkers, vis, muizen, sprinkhanen Vis, kikkers, muizen, sprinkhanen
- Bijeneter, hop : Insecten, sprinkhanen, grote rupsen
- Struisvogels : Gras, blad, zaden

Voor info over schade door plaagdieren (ratten, sprinkhanen en vleermuizen)-> zie trefwoord "Plaagdieren"

Bijbelteksten
Leviticus  11  : 13  t/m 19
"En van het gevogelte zult gij deze verfoeien, zij zullen niet gegeten worden, zij zullen een verfoeisel zijn:
- de arend, en de havik, en de zeearend,
- En de gier, en de kraai, naar haar aard;
- Elke rave naar haar aard;
- En de struis, en de nachtuil, en de koekoek, en de sperwer naar zijn aard;
- En de steenuil, en het duikertje, en de schuifuit,
- En de kauw, en de roerdomp, en de pelikaan,
- En de ooievaar, de reiger naar zijn aard, en de hop, en de vledermuis." (Statenvertaling)

   Bijbeltekst toevoegen

 


  Terug


Versie december 2009