Bijbelteksten

Bekijken Bijbelteksten
Trefwoord
Vlees (Welke dieren mag je NIET eten?)
Categorie
Moderne wetenschap in de Bijbel
Gezondheid en de Bijbel
Toelichting
Waarom mag je geen vlees eten van niet-herkauwende dieren? 1. Volksgezondheid Voor de volksgezondheid is het belangrijk dat je met een paar algemene regels kunt aangeven welke dieren wel of niet gevaarlijk zijn voor consumptie. In de tijd van Mozes was dat veel belangrijker dan nu, omdat er toen geen technische hulpmiddelen bestonden om gevaarlijke ziektekiemen te ontdekken. Elk dier kon ongemerkt een dodelijke ziekte onder de leden hebben. Het blijkt dat Mozes zonder wetenschappelijk onderzoek precies de goede regel heeft gemaakt om alle gevaarlijke dieren van consumptie uit te sluiten. Dat zien we als we te rade gaan bij de officiële vleeskeuringsdiensten van onze moderne maatschappij. In een Handboek voor slachtdieronderzoek staat: "Het grootste deel van de parasieten die voor de vleeskeuring belangrijk zijn, kunnen bij het gewone vleesonderzoek zonder hulpmiddelen worden ontdekt. Andere kunnen alleen door microscopisch onderzoek vastgesteld worden, zoals de meeste protozoën (eencellige diertjes), bepaalde bloedfilariën (dunne wormpjes in de bloedvaten) en de trichinen." [21] Bij de Israëlieten werd het vlees van slachtdieren altijd uiterst nauwkeurig onderzocht op parasieten en op uiterlijke en inwendige verwondingen, ontstekingen, abcessen, enzovoort. De geringste afwijking in de longen of andere organen was genoeg om het dier onrein te verklaren: ongeschikt voor consumptie. De gewone afwijkingen in het slachtvee waren dus redelijk makkelijk met het blote oog te ontdekken, behalve de protozoën, de bloedfilariën en de trichinen. Maar volgens het handboek zijn de meeste van die microscopisch kleine parasieten toch goed te ontdekken, omdat ze het uiterlijk van het vlees veranderen. Dat is duidelijk te zien op de foto met tuberculose aan de milt en de lever. Gelukkig blijken al die protozoën en bloedfilariën bij consumptie niet gevaarlijk te zijn voor de mens, hoewel ze wel de kwaliteit van het vlees verminderen.[22] Er zijn slechts twee levensgevaarlijke parasieten die in het vlees van slachtdieren voorkomen, namelijk de varkenslintworm en de trichinen. Uiteindelijk zijn de trichinen het gevaarlijkst, omdat er geen enkele manier is om zonder microscoop hun aanwezigheid in het vlees vast te stellen. Trichinen zijn wormpjes, die te klein zijn om met het blote oog te ontdekken (4 mm lang en 1/16 mm dik). Ze veroorzaken ernstige en soms dodelijke ziekten, vooral als de consument steeds opnieuw vlees eet dat zwaar met trichinen is geïnfecteerd. Zonder microscoop is het onmogelijk vast te stellen of er trichinen in het vlees zitten. Daarom is het in primitieve omtandigheden raadzaam om alle dieren te verbieden die vatbaar zijn voor trichinen. Deze maatregel is des te belangrijker als het vlees tijdens het koken of braden niet voldoende wordt verhit. Om de trichinen te doden, moet de temperatuur van het vlees, dus ook het binnenste, minstens tot 75° Celsius worden verhit. Daarom bestaat er vooral gevaar van besmetting als er geen goede ovens zijn of als er te weinig brandhout is, bijvoorbeeld tijdens een verblijf in de woestijn of voor mensen in de stad die te arm zijn om hout te kopen. Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat trichinen voorkomen in dieren als varkens, wilde zwijnen, honden, wolven, hyena's, jakhalzen, vossen, leeuwen, luipaarden, beren, katten, dassen, nertsen, marters, bunzingen, beverratten, egels, knaagdieren (ratten en muizen), en ook in paarden, nijlpaarden en kamelen. [23, 24, 25] Dat zijn dus de vleeseters en de alleseters, plus de drie diersoorten die aan het eind worden genoemd. Dat zijn precies die dieren die door de Israëlieten niet gegeten mochten worden! Alleen het vlees van de herkauwers is vrij van de gevaarlijke trichinen. Bij proefnemingen blijkt dat het vlees van koeien, schapen en geiten zelfs niet kunstmatig met trichinen is te besmetten. [26] Dus ten eerste eten de betreffende dieren geen voedsel waarin trichinen voorkomen en, ten tweede, áls ze trichinen zouden eten, dan verdwijnen die met de ontlasting weer naar buiten. Conclusie Alle parasieten die bij consumptie gevaarlijk zijn voor de mens, kun je met het blote oog in het vlees ontdekken, behalve trichinen. Daarom is de algemene regel in een primitieve maatschappij: Eet geen dieren waarin trichinen kunnen voorkomen. Eet alleen herkauwers. 2. Biologisch evenwicht Roofdieren en alleseters zijn niet alleen verboden vanwege het gevaar van trichinen en andere gevaarlijke parasieten. Er is nog een belangrijke reden. Roofdieren zijn de 'gezondheidspolitie van de natuur', ze hebben de uiterst belangrijke taak om zwakke, zieke en dode dieren op te ruimen. De bekende professor Grzimek schrijft: "Roofdieren verdienen onze bescherming, omdat ze een zeer belangrijke rol spelen bij de instandhouding van het evenwicht in de natuur. Zij voorkomen te grote vermeerdering van ziekten en plagen van schadelijke dieren." [27] De roofdieren mochten dus niet gegeten worden, enerzijds omdat ze gevaarlijk waren vanwege de trichinen, anderzijds omdat ze onmisbaar waren voor het gezond houden van de natuur. Bij de vogels zullen we op dit laatste punt verder ingaan. Milieubewust Er is misschien nog een extra reden waarom alleen herkauwers waren toegestaan voor consumptie. Het op grote schaal houden van herkauwers is het minst belastend voor het milieu. Herkauwers gaan bijzonder efficiënt om met de natuurlijke voedselbronnen. Ze kunnen leven op braakliggende terreinen en in bergachtige gebieden. Ze leven van gras, stro, hooi, stoppels en bladeren, evenals planten die voor de mens onverteerbaar zijn. Ze leveren gezond vlees en goede en soepele kleding; ze geven melk en kunnen een ploeg trekken. Kamelen en paarden zouden hetzelfde kunnen als runderen, maar in veel mindere mate; en ze zijn als voedselbron minder rendabel, omdat ze veel minder vlees leveren per hoeveelheid gras of bladeren. b. Vier uitzonderingen Vier diersoorten die voor consumptie verboden zijn, worden in Leviticus 11: 4-8 speciaal genoemd: kamelen, klipdassen, hazen en varkens. Voor meer info over verbod van eten van varkensvlees -> zie trefwoord "Varkensvlees (Verbod op eten van varkensvlees)"

Bijbelteksten

Leviticus 11 : 4 t/m 8
"Deze nochtans zult gij niet eten, van degenen, die [alleen] herkauwen, of de klauwen [alleen] verdelen:
- de kemel want hij herkauwt wel, maar verdeelt den klauw niet; die zal u onrein zijn;
- En het konijntje, want het herkauwt wel, maar verdeelt den klauw niet; dat zal u onrein zijn;
- En den haas, want hij herkauwt wel, maar verdeelt den klauw niet; die zal u onrein zijn.
- Ook het zwijn, want dat verdeelt wel den klauw, en klieft de klove der klauwen in tweeën, maar herkauwt het gekauwde niet; dat zal u onrein zijn. Van hun vlees zult gij niet eten, en hun dood aas niet aanroeren, zij zullen u onrein zijn." (Statenvertaling)

Vier diersoorten die voor consumptie verboden zijn, worden in dit bijbelgedeelte speciaal genoemd: kamelen, klipdassen, hazen en varkens. Het woord "konijntje" is in de NBG vertaald met "klipdas". Volgens de kanttekening van de Statenvertaling staat bij "konijntje": Anders, bergmuis, of beermuis; een viervoetig gedierte van grootte als een egel en van gestalte als een muis en beer, wonende in de holen der steenrotsen; zeer veel gevonden in Palestina.

Bijbeltekst toevoegen

Terug

Versie december 2009