Vaccinatie baarmoederhalskanker onnodig voor christenen

Meisjes met een christelijke levensstijl hebben volgens professor Wolter Oosterhout geen vaccinatie tegen baarmoederhalskanker nodig.

Monogaam huwelijk

De onderzoeker van het Erasmus Medisch Centrum zei in een interview met het christelijke Nederlands Dagblad het 'vreemd te vinden' dat alle meisjes zouden moeten worden gevaccineerd. Baarmoederhalskanker is volgens Oosterhout een vermijdbare ziekte: "Meisjes die een monogaam huwelijk aangaan hebben geen inenting nodig." 

Kleine groep

De prik, die overigens vrijwillig is, is volgens hem vooral ingevoerd omdat er een kleine groep vrouwen is met veel seksuele contacten die zich nooit laten controleren. Als die vrouwen elke vijf jaar een uitstrijkje zouden laten doen, is het probleem ook opgelost.

Rijksprogramma

Minister Klink van Volksgezondheid besloot vorig jaar om de vaccinatie op te nemen in het Rijksprogramma, zodat meisjes die niet meer zelf hoeven te betalen.

Artsen kritisch over vaccinatie tegen baarmoederhalskanker

"Wacht met het massaal inenten van tienermeisjes. Het is veel te voorbarig om nu al te zeggen dat inenting de meisjes levenslang beschermt tegen baarmoederhalskanker." Zo reageren sommige artsen op onze berichtgeving over het vaccinatiesymposium, vorige week in de Universiteit Antwerpen, waarop werd gepleit voor inenting van de Vlaamse tienermeisjes tussen 12 en 15 jaar, vóór hun eerste seksueel contact. 

Vlaams minister Inge Vervotte, bevoegd voor preventiebeleid, is voorstander van een algemene vaccinatie van onze pubermeisjes tegen het Humaan Papilloma Virus (HPV). Dat is verantwoordelijk voor 70 procent van de baarmoederhalskankers, waaraan jaarlijks ongeveer 270 vrouwen sterven in België. De inenting, in overleg met Kind en Gezin, kan het beste gebeuren in het kader van de schoolvaccinaties. Over de meerwaarde van zulke campagne bestaat een ruime consensus bij de huisartsen en zeker bij de gynaecologen.

Kritische stemmen
Maar er zijn kritische stemmen. Eerder al stelde dokter Herman Moeremans van het Syndicaat Vlaamse Huisartsen (SVH) dat, puur wetenschappelijk bekeken, het plaatje niet helemaal klopt. "Van de beschikbare vaccins zijn onderzoeksgegevens bekend tot vijf à tien jaar na de toediening. Het is dus misschien voorbarig om nu al een verhaal te vertellen over levenslange bescherming."

Dokter Peter Van Eyken van het Ziekenhuis Oost-Limburg begrijpt niet dat er zo weinig vragen worden gesteld bij de vaccinatieplannen. Als anatoom-patholoog houdt hij zich dagelijks bezig met het onderzoek van preventieve baarmoederhalsuitstrijkjes.

"Of de HPV-vaccinatie deze kanker daadwerkelijk zal voorkomen, moet nog bewezen worden. Er gaan minstens tien jaar overheen tussen de HPV-infectie en het ontstaan van kanker. Tot nu toe is alleen bewezen dat het vaccin de vermoedelijke voorloperletsels zou voorkomen. Om zeker te zijn of vaccinatie het beoogde effect zal bereiken, is dus veel meer tijd nodig. Het is in elk geval misleidend om te spreken van een 'vaccin tegen baarmoederhalskanker'."

Volgens dokter Van Eyken is het ook economisch onverantwoord om zoveel gemeenschapsgeld te investeren in een campagne waarvan het effect twijfelachtig is. "Enerzijds gaat de overheid het uitstrijkje, dat 18,89 euro kost, nog maar om de twee of zelfs drie jaar terugbetalen. Anderzijds zou ze wel een vaccinatie willen financieren die 412 euro per stuk kost. Dat is de prijs van 20 uitstrijkjes! Men zou beter investeren in die groepen vrouwen, uit zwakkere sociale milieus, die zich nooit preventief laten onderzoeken en bij wie baarmoederhalskanker relatief het meest voorkomt. Bovendien sporen deze uitstrijkjes ook letsels op veroorzaakt door HPV-types waartegen het vaccin niet beschermt."

Artsen: wacht met vaccin baarmoederhalskanker

(Gepubliceerd: woensdag 27 augustus 2008 10:17)

De landelijke invoering van een vaccin voor baarmoederhalskanker voor alle meisjes vanaf 12 jaar moet worden uitgesteld. Eerst is eerst meer onderzoek nodig naar het effect van het vaccin op 12-jarigen, stellen onderzoekers en artsen van het Erasmus MC, het UMCG en het Nederlands Kanker Instituut. Zij publiceren hun bevindingen donderdag op de website van het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde.

Minister van Volksgezondheid Ab Klink (CDA) wil in september 2009 starten met het vaccinatieprogramma. Hierdoor kunnen jaarlijks enkele honderden gevallen van baarmoederhalskanker worden voorkomen, en ongeveer honderd sterfgevallen. De reden dat meisjes al op 12-jarige leeftijd zouden moeten worden gevaccineerd is dat ze dan veelal nog niet seksueel actief zijn. Het zogeheten humaan papillomavirus, dat verantwoordelijk is voor baarmoederhalskanker, wordt namelijk via seksueel contact overgedragen. 

De auteurs waarschuwen voor een overhaaste invoering. Zij vinden het opmerkelijk dat het vaccin nog niet lang genoeg is getest op 12-jarige meisjes. "Wellicht reageren zij anders op het vaccin dan de 15- tot 26-jarige vrouwen bij wie het vaccin wel is getest." De onderzoeken die er zijn, zouden te kort lopen om betrouwbare conclusies te kunnen trekken over de effectiviteit. "Zowel de duur en de mate van bescherming van het vaccin tegen baarmoederhalskanker als de langetermijnbijwerkingen zijn nog niet bekend." 

In Nederland krijgen per jaar ongeveer zeshonderd vrouwen baarmoederhalskanker, van wie er tussen de tweehonderd en 250 overlijden. Dat aantal zou met de vaccinatie op termijn kunnen halveren, berekende de Gezondheidsraad.

De onderzoekers vinden baarmoederhalskanker een ernstige aandoening, maar stellen dat het in Nederland geen groot probleem meer is voor de volksgezondheid. "Het is een ziekte die steeds zeldzamer wordt, mede dankzij een goed georganiseerd bevolkingsonderzoek, waarbij met een uitstrijkje voorstadia van kanker worden opgespoord." 

Meisjes: eerst prikken dan pas vrijen

In de strijd tegen baarmoederhalskanker komen verschillende farmaceutische bedrijven in het najaar met en vaccin op de marktvoor meisjes vanaf 12 jaar. ‘Zo zijn ze beschermd tegen de tijd dat ze het virus onvermijdelijk oplopen’. 

Het lijkt jong: op je twaalfde al bezig zijn met baarmoederhalskanker. Volgens deskundigen kun je er echter niet vroeg genoeg bij zijn om je te wapenen tegen deze ziekte. Iedereen die aan sex doet, wordt onvermijdelijk besmet met het virus dat baarmoederhalskanker veroorzaakt, het humaan papillomavirus (HPV). Door het toedienen van een vaccin, dat dit najaar op de markt komt, kunnen meisjes die nog niet seksueel actief zijn, immuniteit opbouwen tegen een toekomstige infectie.

Vaccinontwikkelaar Sanofi Pasteur MSD heeft in november de primeur met Gardasil, een middel voor meisjes van 12 jaar. Concurrent GlaxoSmithKline zal, is de verwachting, niet lang daarna volgen met een eigen vaccin. Volgens prof. dr. Ben van der Zeist, wetenschappelijk directeur van het Nederlandse Vaccins Instituut, is de werking van de vaccinaties tegen baarmoederhalskanker in principe niet anders dan die van andere tegen virusziekten. “In het vaccin zitten virusdeeltjes zonder erfelijk materiaal. Daarvan kun je niet ziek worden. Na de vaccinatie bouwt het lichaam immuniteit op tegen een toekomstige infectie”, legt hij uit. 

Afweersysteem
Ontkomen aan het humaan papillomavirus is zo goed als onmogelijk. HPV huist bij zowel mannen als vrouwen in de schaamstreek. Vrijwel iedereen die aan sex doet, wordt besmet met het virus. Mannen worden niet ziek van het virus. Vrouwen niet direct. Vanaf het moment van besmeting kan er twintig jaar overheen gaan voor een vrouw baarmoederhalskanker ontwikkeld. Gelukkig kan het afweersysteem van de meeste vrouwen HPV goed aan: in ongeveer 98% van de gevallen ’herkent’ het afweersysteem het virus en gaat het met succes te lijf.

Bij ongeveer 2% van de vrouwen is dat niet het geval. Elk jaar opnieuw wordt in Nederland bij ongeveer 700 vrouwen baarmoederhalskanker geconstateerd. De ziekte komt het meest voor bij vrouwen tussen de 30 en 60 jaar. Professor Van der Zeijst is enthousiast over de vaccinatie en hoopt dat de overheid het vaccin opneemt in het Rijksvaccinatieprogramma.

Bron: Algemeen Dagblad