Waarom God, waarom al die ellende?

Een van de moeilijkste vragen om te geloven in God en Jezus is voor velen dit: ‘stel dat God bestaat, waarom is er dan nog zoveel ellende? Of, ‘al die ellende, hoe kan je dan in een goede God geloven?’

Bovenstaande vragen zijn van alle tijden. Ik kan mij nog een heftig fragment herinneren van cabaretier Hans Teeuwen. ‘Ja, God, ik wil het toch eens weten. Al die pijn, lijden, honger, ellende, ziektes, rampen, kindermishandeling, marteling, verkrachting, kanker en de holocaust – waarom God? Waarom? En dan zegt hij: Nou ja, vanwege zus en zo, dit en dit en dat. En dat zeg ik: Aha! Ja inderdaad. Ja ja ja, och ja. Natuurlijk… Nee, nou snap ik het’.

Herkenbare vragen? Vast wel. De holocaust is voor velen een reden om niet meer te geloven in goedheid en God. Auschwitz betekende het einde van het geloof in God voor de bekende Jood Elie Wiesel. En Zvi Kolitz, een Jood die tijdens de opstand in het getto van Warschau zijn vrouw en zes kinderen vermoord zag worden, schrijft vlak voor zijn sterven een brief aan God. Daarin schrijft hij: ´Dan wil ik je vragen, God, en die vraag brandt als een verterend vuur in me: “Wat, o wat moet er nog gebeuren voordat je je gezicht weer aan de wereld laat zien?”

Geloven na de holocaust

Het frappante van dit verhaal is dat uit onderzoek onder holocaustoverlevenden blijkt dat slechts 11 procent, zich atheïst ging noemen. En velen waren geen ‘echte’ atheïsten. Ze bleken boos op God, wat verklaarbaar is vanwege de verschrikkingen die ze hebben moeten ondergaan. Maar boosheid veronderstelt nog geen ‘adieu God’. Tegelijk kwam 5 procent van de overlevenden tot geloof! Blijkbaar mogen we uit dit verhaal een voorzichtige conclusie trekken dat wie zelf lijdt, zelden God verlaat. Maar is de holocaust en zijn rampen en ziekte de schuld van God? En bewijst dit Gods afwezigheid in de wereld?

God is geen sinterklaas

Wij denken vaak dat ‘als God niet is zoals wij hem wensen, dan kan hij er niet zijn…’ Maar God is geen sinterklaas die iedereen volstopt met cadeaus. Hij is ook geen dictator. God ontneemt ons niet al onze zelfstandigheid. Hij geeft ons keuzevrijheid. Anders waren we wel robots geworden waarbij God aan de knoppen zat. God heeft er niet voor gekozen de grote wereldproblemen een-twee-drie op te lossen.

God heeft deze wereld aan mensen gegeven. De mens heeft een keuze tussen goed en kwaad. Want zonder keuze, geen vrijheid. God is verantwoordelijk voor de gift van vrijheid. De mens is verantwoordelijk voor wat hij met deze vrijheid doet. God de schuld in de schoenen schuiven van zoveel wereldproblemen is onszelf een vrijbrief geven om ons te misdragen. We kunnen God de schuld geven van honger in Afrika, maar waarom krijgen wij het als mensheid niet voor elkaar om meer dan voldoende voedsel eerlijk te verdelen?

Jezus weet wat lijden is

Als iemand weet wat lijden is, dan is het God wel. Hij bleef niet afwezig toekijken hoe de wereld kapot ging. Hij stuurde zijn zoon Jezus de wereld in. Geboren in armoede bij een tienermoeder. Op de vlucht geslagen. Zijn vader op jonge leeftijd verloren. Zijn broers verklaarden Hem voor gek en zijn beste vrienden lieten Hem in de steek. Jezus werd slachtoffer van een samenzwering en oneerlijke rechtspraak. Hij werd verkocht, in elkaar geslagen, gemarteld en spijkers doorboorden zijn handen aan een houten kruis. Maar gelukkig is dit niet het einde van het verhaal. Jezus stond op uit de dood en daardoor rekende Hij af met alle ellende die we als mensen kunnen meemaken. Dieper dan de dood kon Jezus niet zinken.

Het lijkt erop dat Gods ‘antwoord’ op ons lijden, niet is dat hij aan al het lijden een einde maakt. Hij kiest een andere weg. Hij stelt zichzelf bloot aan het lijden, om zo dichtbij te kunnen zijn.

God staat naast ons

Waarom is er lijden? Ik ga geen antwoord geven op het waarom. Ik kan het simpelweg niet. Ook denk ik niet dat als het antwoord zou bestaan, zo’n antwoord je verder zal helpen. Alsof je dan, net als Hans Teeuwen zou zeggen: ‘aha, nu snap ik het God, bedankt’. Wat ik wel geloof is dat wanneer je lijdt, God naast je staat. Hij weet waar jij het over hebt. God is er niet alleen op onze beste en mooiste momenten. God is er ook wanneer ons leven op z’n allerlelijkst is. Juist dan staat hij naast ons.

Schreeuw maar naar de hemel

Heb je je vragen, pijn, verdriet en lijden wel eens bij God neergelegd? Probeer het maar eens.

Schreeuw maar naar de hemel. Huil. Wees boos en stel vragen. God kent lijden, als geen ander!

25 februari 2014 Leenard Kanselaar

Bron : http://www.ikzoekgod.nl/2014/02/waarom-al-die-ellende/