hoofdmenu | Zoek op Categorie | Zoek op Trefwoord | Nieuw | Zoeken | Bijbel
Alles wat belangrijker voor je is dan God, alles wat je hart en verbeelding meer in beslag neemt dan God, alles wat je zoekt om ervan te ontvangen wat alleen God kan geven. Een namaakgod is alles wat zo belangrijk en zo wezenlijk voor je leven is dat bij verlies daarvan je leven nauwelijks meer de moeite waard zou lijken. Afgoden hebben een dermate heersende positie in je hart dat je er zonder aarzeling het grootste gedeelte van je passie en energie, je emotionele en financiële middelen aan besteden kunt.
Het kan gaan om gezin en kinderen, of carriére en geld verdienen, of prestaties en erkenning, of het redden van je 'gezicht' en je sociale status. Het kan om een romantische relatie gaan, om waardering door niveaugenoten, om bekwaamheid en deskundigheid, om een veilige en gerieflijke omgeving, om je schoonheid of je verstand, om een groot publiek of maatschappelijke strijdpunt, om je morele status, of zelfs om succes als christelijk predikant. Een afgod is alles waarvan je zegt: "Als ik dát heb, dan zal ik het gevoel hebben, dat mijn leven zin heeft, dat ik meetel, dan voel ik me waardevol en veilig."Persoonlijke afgodenJe hebt persoonlijke afgoden, zoals romantische liefde en het gezin; of geld, macht en prestaties; of toegang tot bepaalde maatschappelijke kringen; of andermans emotionele afhankelijkheid van jou; of gezondheid, conditie en fysieke schoonheid. Veel mensen verwachten hier de zin en vervulling van die alleen God kan geven.Culturele afgodenCulturele afgoden zijn militaire macht, technologische vooruitgang en economische voorspoed.De afgoden van een traditionele samenleving zijn familie, hard werken, plicht en morele deugd. Die van de westerse cultuur zijn individuele vrijheid, zelfontplooiing, persoonlijke welstand en levensvervulling.
Al deze mooie zaken kunnen buitenproportionele vormen aannemen en macht over een samenleving krijgen, en dat doen ze ook. Aan een ieder die zijn leven hierop bouwt, beloven ze veiligheid, vrede en geluk.Wat is afgoderij?Afgoderij is een woord dat voor mensen van onze tijd gedachten wekt aan primitieven die zich neerbuigen voor een beeld. In het Bijbelboek Handelingen der Apostelen, in het Nieuwe Testament, staan pakkende beschrijvingen van wat de Grieks-Romeinse wereld op dit punt te bieden had. Elke stad vereerde haar favoriete goden en bouwde rond de beelden daarvan heiligdommen waar ze werden vereerd. Toen Paulus naar Athene ging, zag hij dat die stad letterlijk gevuld was met die godenbeelden (Handelingen 17:16). De tempel van Athena Parthenos overschaduwde alle; beelden van andere goden had je overal in de openbare ruimte. Zo waren daar Aphrodite (godin van de schoonheid), Ares (god van de oorlog), Artemis (godin van de vruchtbaarheid en rijkdom), Hephaestus (god van de handwerkslieden).De hedendaagse maatschappij verschilt niet fundamenteel van zo'n antieke maatschappij. Elke cultuur wordt door zijn eigen verzameling afgoden beheerst. Elk heeft ook zijn 'priesters', zijn totems en zijn rituelen. Elk heeft zijn eigendommen -of het nu kantoorflats, kuuroorden en sportzalen, studio's of stadions zijn- waar mensen offers moeten brengen om de zegeningen van het goede leven deelachtig te worden en rampspoed af te wenden. Wat zijn de goden van schoonheid, macht, geld en prestaties anders dan ditzelfde soort dingen, die in ons persoonlijk leven en in onze samenleving mythische proporties hebben aangenomen? Er wordt wellicht niet meer fysiek neergeknield voor het beeld van Aphrodite; maar je hebt vandaag veel jonge vrouwen met depresssies of eetproblemen als gevolg van obsessieve aandacht voor hun uiterlijk. Er wordt wellicht ook geen echte wierook meer gebrand voor Artemis; maar als het belang van geld en carriére kosmische proporties krijgt, dan brengen we een soort kinderoffers, door gezin en gemeenschap te verwaarlozen omwille van een hogere rang in het zakenleven, van meer rijkdom en aanzien.Hoe spreekt de Bijbel over afgoderij?De Bijbel spreekt soms over afgoden met beeldspraak ontleend aan het huwelijk. God moet onze ware Echtgenoot zijn. Als andere dingen meer verlangen en vreugde bij ons wekken dan God, dan begaan we geestelijk overspel. Romantiek of succes kunnen 'valse minnaars' worden die je het gevoel beloven dat je geliefd en gewaardeerd bent. Afgoden vullen je verbeelding en je kunt ze lokaliseren door te kijken naar je dagdromen. Van afgoden verwachten we dat ze van ons houden, dat ze ons waarde verschaffen en een gevoel geven van schoonheid, betekenis en waardigheid.De Bijbel spreekt vaak over afgoden met beeldspraak ontleend aan religie. God moet onze ware Redder zijn, maar wij verwachten de benodigde vrede en veiligheid van eigen prestaties of financiële voorspoed. Afgoden geven een gevoel dat je de dingen onder controle hebt en je kunt ze lokaliseren door te kijken naar je nachtmerries. Wat vrezen we het meest? Bij welk verlies zou het leven niet meer de moeite waard zijn? We doen 'offers' om onze goden koest te houden. We denken dat ze ons zullen beschermen. Van afgoden verwachten we dat ze ons zelfvertrouwen en veiligheid geven.De Bijbel spreek ook over afgoden met beeldspraak ontleend aan de politiek. God moet onze Heer en Meester zijn, maar de dingen waar we liefde en vertrouwen aan schenken, die gaan ook de baas over ons spelen. Alles wat belangrijker en onvervangbaarder voor ons wordt dan God, wordt een afgod met jou als slaaf. Twee joodse wijsgeren die zeer vertrouwd waren met de Schriften concludeerden: "Het centrale uitgangspunt van de Bijbel is de verwerping van afgoderij." De Bijbel staat dan ook vol verhalen over de ontelbaar vele vormen en verwoestende effecten van afgoden-verering. Voor iedere namaakgod die een hart zich maar kiezen kan -of het nu liefde, geld, succes of macht is- is er wel een indringend Bijbelverhaal waarin uitgelegd wordt hoe die specifieke vorm van afgoderij in ons leven doorwerkt. Bron: "Namaakgoden" van Tim Keller Afgoderij en satanSatan wil graag gelijk aan God zijn (Jesaja 14:14). Hij wil zich boven alles als 'god' laten aanbidden (2 Thessalonicenzen 2:4). Als mensen voorwerpen gaan vereren als hun god of verwachten dat bepaalde voorwerpen hen zullen beschermen, zal satan hun 'gebed' maar al te graag verhoren door in aktie te komen en zich aan deze personen te verbinden. De afgoden (in werkelijkheid demonen) werken, in tegenstelling tot de levende God, niet creatief, maar destructief. Zij scheppen het leven niet, maar verwoesten het. Wie zich met hen inlaat, staat aan de verkeerde kant en wordt 'occult besmet'. Wie de levende God dient, kan zich met hen niet inlaten (2 Corinthiërs 6:16 en 1 Johannes 5:21). Een afgodendienaar zal het koninkrijk van God niet ingaan (Efeziërs 5:5).Israël temidden van occulte invloedenHet volk Israël leefde temidden van allerlei verschillende religieuze culturen, die door occulte invloeden doordrenkt waren. De Egytenaren, de Moabieten, de Jezubieten, de Filistijnen en de Babyloniërs geloofden in meerdere goden of ze geloofden dat God zich heeft vereenzelvigd met het heelal. Tovenarij, hekserij, wichelarij, waarzeggerij, astrologie en mediamiek maakten als vaste regel deel uit van het culturele en politieke leven van alle vijanden van Israël.
Vanuit deze situatie riep God het volk Israël tot een unieke relatie met Hem, met als doel om Gods naam en Zijn grote daden aan alle volken bekend te maken. Hij sloot een uniek verbond met hen (Exodus 24:8), maar waarschuwde hen geen andere goden aan te roepen of beelden te maken om voor te buigen. Een verbond met deze goden zou tot gevolg hebben dat zij de zegen van God niet zouden kunnen ontvangen (Exodus 23:24-33). Helaas liet het volk Israël zich vele malen overhalen 'andere goden' na te lopen en occulte praktijken te praktiseren. Bekende afgoden in die tijd waren: Baäl en Astarte.
Hun goden zijn van zilver en goud, gemaakt door mensenhanden. Ze hebben een mond, maar kunnen niet spreken, ze hebben ogen, maar kunnen niet zien, ze hebben oren, maar kunnen niet horen, ze hebben een neus, maar kunnen niet ruiken. Hun handen kunnen niet tasten, hun voeten kunnen niet lopen, geen geluid komt uit hun keel. Zoals zij, zo worden ook hun makers, en ieder die op hen vertrouwt. (NBV-vertaling)
Bijbeltekst toevoegen
Terug
Versie december 2009