Waar gaat de bijbel over?

Het is fascinerend om te zien dat de 66 boeken van de bijbel - die over een periode van meer dan 1000 jaar door minstens 40 auteurs geschreven zijn - desondanks een eenheid vormen. Dit is misschien wel de grootste interne aanwijzing dat er met de bijbel iets bijzonders aan de hand is. De bijbel zelf geeft een verklaring: het beweert door God zelf geïnspireerd te zijn. Christenen van alle eeuwen geloven dat God zelf de eigenlijke auteur van de bijbel is. Hij heeft de verschillende menselijke auteurs ingezet om door hun leven en schrijven heen te spreken tot mensen. Maar waar wordt die eenheid dan door gevormd? Waar gaat het in de bijbel om? Wat is de rode draad door al deze verschillende boeken heen?

De kern van de bijbel

De kern van de bijbel is dat God met mensen wil omgaan. De bijbel vertelt over de geschiedenis van het contact tussen God en mensen. In het Oude Testament gaat het vooral om Gods contact met het volk Israël en het Nieuwe Testament vertelt erover hoe God nu met de hele wereld contact wil hebben. Iedereen is door God geschapen om met Hem op een persoonlijke manier om te gaan en vanuit deze relatie mens te zijn in goede verhouding tot andere mensen en de natuur.

Wantrouwen

Vanaf het begin van de bijbel is echter duidelijk dat dit niet zomaar kan. Mensen hebben namelijk vanaf het begin wantrouwen gehad naar God toe en wilden liever de touwtjes van hun leven in eigen handen houden. In het derde hoofdstuk van het boek Genesis kun je hier meer over te lezen. Dat vertelt van de zogenaamde zondeval: het moment waarop de mensen niet meer naar God luisterden, maar hun eigen gang wilden gaan. Het bijbelse verhaal vertelt dat hiermee de 'kosmische strijd' tussen goed en kwaad ons leven is binnengedrongen. Als  gevolg van dit wantrouwen is de relatie tussen God en mensen verstoord. Genesis vertelt daar over: er kwam angst, schaamte voor zichzelf en naar anderen, er kwam ruzie en trots en mensen gingen hun eigen goden maken. Ook dit is toch een heel herkenbaar beeld voor mensen van nu.

Iedereen heeft zo z'n goden: misschien is het je carrière, je kinderen, je auto of acceptatie door je vrienden. De bijbel waarschuwt echter keer op keer dat deze eigengemaakte goden je klem zetten. Het lijkt mooi, maar je verliest je vrijheid en menselijke waardigheid en je wordt slaaf van datgene waar jij je aan vast houdt. De moderne psychologie ziet dergelijke mechanismen ook, maar ik denk dat de bijbel een veel diepere diagnose geeft, omdat de kern van het probleem is dat we ons vertrouwen in iets gesteld hebben dat veel te klein is. In plaats van dat we leven met de levende God die ons gemaakt heeft en van ons houdt, leven we met onze eigengemaakte of ingebeelde goden.

Contact

De bijbel laat zien hoe God in de geschiedenis van het volk Israël met mensen bezig is en ernaar verlangt om weer hartencontact te hebben. Het is echter vanaf het begin van de bijbel duidelijk dat dat niet meer zomaar kan. Wantrouwen is niet zomaar overwonnen. Daarvoor gaat het te diep. Er is een kloof tussen mensen en God gekomen, die mensen zelf niet meer kunnen overwinnen. Hoe ze ook hun best doen. Uit zichzelf kunnen mensen God niet meer vinden. Vergeet nooit over wie we het hier hebben. Misschien denken wij vaak heel groot over onszelf, maar we zijn met de woorden van Genesis maar 'aardmannetjes' (de eerste mens heette Adam, wat in het Hebreeuws 'aarde' betekent), gemaakt uit aarde. God is niet zomaar je 'buddy' of cosmische knuffelmuur, maar onze Schepper, de oorsprong van alles, de bron van al het leven (volgens Genesis vormde hij Adam uit aarde en blies hem de levensadem in). De bijbel vertelt nu over deze grote Schepper-God die als een minnaar het hart van zijn ontrouwe geliefde terug wil winnen (lees het boek Hosea hier eens over!).

Jezus

Vanaf het begin van de bijbel werkt God toe naar een oplossing die alleen Hijzelf bedacht zou kunnen hebben. Hij wordt zelf mens om ons de weg te wijzen naar God toe. Daar gaat het over in het Nieuwe Testament. In vier verslagen wordt ons over het leven van Jezus verteld, die volgens de bijbel zelf en volgens de miljoenen mensen die hem daarna gevolgd zijn de Zoon van God is. Jezus leerde zijn leerlingen om God als Vader aan te spreken. Letterlijk betekent het woord dat hij gebruikte (Abba) zo iets als 'pappa'. Het Aramese woord heeft een vertrouwelijke klank. Dat was ongehoord in de religieuze cultuur van die dagen. Jezus was controversieel, want tegenover de religiositeit van zijn tijd (en die van alle tijden is) wijst Hij erop dat God geen religie maar een relatie wil.

Jezus geeft veel onderwijs - onderwijs dat de wereldgeschiedenis heeft veranderd - maar Hij heeft meer gedaan. De kern van zijn leven is dat Hij, de enige mens die nooit los van God is geweest, gedood is door religieuze en wereldlijke machten van zijn tijd. Het onvoorstelbare was gebeurd. De volmaakte mens was gedood en ontmaskerde daarmee eigenlijk al het kwaad dat er na de zondeval in de wereld was. Niet alleen toen, maar ook nu. Het zette religie en machtspelletjes in hun hemd. Niet alleen in het groot, maar ook in ons eigen leven. Jezus heeft zichzelf totaal gegeven uit liefde voor mensen. Hij koos niet voor zelfbehoud, maar gaf zichzelf - helemaal. Hij was hierin geen watje, maar een toonbeeld van kracht. Volgens de bijbel hield op het moment van zijn dood de hele kosmos de adem in. Stel je ook voor: als Jezus echt de Zoon van God was, die door mensen - schepseltjes van de levende God - gedood wordt, dan is dat toch de meest adembenemende gebeurtenis uit alle tijden?

Adembenemend

Nee, er is volgens de bijbel een andere gebeurtenis die nog meer adembenemend is. Volgens de bijbel -en dit verslag is gebaseerd op vele ooggetuigen- is Jezus de zondag na die vrijdag waarop Hij stierf uit de dood opgestaan. Jezus de Zoon van God stierf, maar werd weer levend. Hij overwon de dood. Met de opstanding van Jezus stond de dood - de verstoring van het leven - als het ware in z'n hemd. Volgens de bijbel zijn met deze adembenemende gebeurtenis ook de gevolgen van de scheiding tussen God en mensen teniet gedaan. Het is moeilijk om te begrijpen hoe dat precies gebeurd is. Theologen hebben het op verschillende manieren proberen te verklaren en doen daarmee soms voorkomen alsof ze het helemaal begrijpen, maar ik vraag me af of dat kan. Van sommige dingen weet je op een gegeven moment dat ze waar zijn zonder te weten hoe het precies werkt. Bij Jezus' sterven en opstanding was er iets kosmisch aan de hand dat onze wereld overstijgt. Mensen kunnen daar iets van begrijpen, zonder precies theoretisch te kunnen beschrijven hoe het werkt. Veel verklaringen helpen je iets van dit geheim te ontdekken, maar ten diepste blijft het een fascinerend geheim. Ik zou je willen aanraden om het bijbelverhaal eens onbevangen te lezen en voor zichzelf te laten spreken. Misschien herken je dat Jezus' dood en opstanding je confronteert met jezelf, misschien met de gevolgen van het negatieve in je leven, maar misschien ook met de liefde van God voor jou. Jezus' sterven was immers ultieme liefde voor anderen. Misschien dat je ontdekt dat Jezus' sterven en opstanding je de mogelijkheid geeft voor het eerst eerlijk te worden tegenover jezelf over je angsten en teleurstellingen, over pijn en eenzaamheid. Misschien merk je ook dat hij een weg heeft gebaand door alle rotzooi en ellende heen naar nieuw leven, naar een leven vol liefde en perspectief, naar nieuwe relaties met God zelf, naar jezelf, andere mensen en de natuur.

Wat betekende Jezus' dood?

Soms is een verhaaltje duidelijker dan een heel betoog. Tegelijk is elk voorbeeld natuurlijk ook maar beperkt. Nicky Gumbel schrijft over de volgende indrukwekkende gebeurtenis:

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkte een groep krijgsgevangenen aan de beruchte Burma-spoorweg. Aan het eind van de dag bij de inzameling van het gereedschap ontbrak een schop. De Japanse bewaker schreeuwde en eiste dat de schuldige zich zou bekend maken. Niemand reageerde. De soldaat was woedend en dreigde dat hij iedereen zou doden. Daarop stapte één man naar voren, die vervolgens met de kolf van een geweer werd doodgeslagen. Later werd het gereedschap opnieuw geteld en bleek er helemaal geen schop te missen… De man had zijn leven opgeofferd om anderen te helpen. (Dit waargebeurde verhaal wordt verteld door Ernest Gordon in het boek “”Miracle on the River Kwai”)

In de brieven die in het Nieuwe Testament staan vertellen Jezus leerlingen over hem en de betekenis van zijn leven voor ons nu. Ja, want nadat Jezus aan vele mensen verschenen is, is Hij weer naar God gegaan. Het Nieuwe Testament vertelt daarover in het boek Handelingen. Na zijn hemelvaart (zo noemen christenen deze gebeurtenis) heeft God zijn heilige Geest aan mensen gegeven, die niets minder is dan de Geest van Jezus zelf.

De hele bijbel is uitgemond in de vervulling van de oude belofte dat God in ons wil wonen. Maar Hij kan dat niet tegen je eigen wil in. Als je met God wil leven moet je Hem uitnodigen en accepteren dat Hij alleen met jou kan leven dankzij Jezus. Dat is het begin van de vernieuwing van het leven. Want die goede schepping met echte relaties waar het mee begon, staat God nog steeds voor ogen.

Misschien roept het bovenstaande veel vragen op of blijven het vage theorieën voor je. Ik zou je dan willen aanmoedigen om zelf eens een verslag over het leven van Jezus te lezen en wat Hij zelf over zijn missie heeft gezegd:

De bijbel geeft dus een moraal, maar ook veel méér…

De bijbel geeft dus een levensvisie, maar ook veel méér...

De bijbel plaatst de lezer voor God.

Het is een brief die je in zijn hart laat kijken en die jouw hart wil raken.

Bron : http://www.thelife.nl/pag.php?c=5&s=1&s2=12&v=115