Het gebed van Jabes

(Over het boek van Bruce Wilkinson The Prayer of Jabez_

Wie is  Bruce Wilkinson?

Bruce Wilkinson, president en stichter van Walk Thru the Bible Ministries, is een populaire spreker op vele oecumenische, neo-evangelische samenkomsten, zoals de Promise Keepers, de Navigators, Focus on the Family, Campus Crusade for Christ, de Fellowship of Companies for Christ, en Christian Schools International, de Christian Business Men’s Committee, Moody Bible Institute, en vele anderen. Toen hij nog studeerde aan het Dallas Seminary in 1976, en onder de begeleiding van de psychologie-aanhangers Howard Hendricks en Gene Getz, stichtte Wilkinson Walk Thru the Bible Ministries met zes faculteiten die vandaag in Noord-Amerika uitgegroeid zijn tot 120 en 2000 leken-instructeurs over de hele wereld. Naast The Prayer of Jabez schreef Wilkinson verscheidene andere boeken en had hij een redactionele rol bij de productie van The Daily Walk Bible, de New King James Bible, The Closer Walk New Testament, The Open Bible, Expanded Edition, en The Family Walk Bible.

Bruce Wilkinson was te gast in het radioprogramma Focus on the Family van James Dobson in maart 2001. Refererend naar zijn laatste boek, The Prayer of Jabez, beweerde Dobson dat er één miljoen exemplaren van verkocht waren in februari 2001 alleen, en de officiële internetsite van het boek zegt dat er vier miljoen boeken werden gedrukt. Het is de top tien bestseller van USA Today en de New York Times, en het wordt omhelsd door evangelischen, katholieken, en zelfs niet-christenen.

In het programma van Dobson beweerde Wilkinson dat het bidden van ‘het gebed van Jabez’, gedurende twee weken, uw leven kan veranderen. Na het horen van de radioprogramma’s die aan het boek gewijd waren, en na het lezen van het boek, heb ik serieuze bedenkingen bij de beweringen van Wilkinson

Het echte gebed van Jabes

Het gebed van Jabes wordt gevonden in 1 Kronieken 4:9-10:

Jabez nu was heerlijker dan zijn broeders; en zijn moeder had zijn naam Jabez genoemd, zeggende: Want ik heb hem met smarten gebaard. Want Jabez riep de God Israëls aan, zeggende: Indien Gij mij rijkelijk zegenen, en mijn gebied vermeerderen zult, en Uw hand met mij zijn zal, en met het kwade [alzo] maakt, dat het mij niet smarte! En God liet komen, wat hij begeerde.

Wie was Jabes?

Jabez was een goed en eerbaar man die God vroeg om hem te zegenen, en God deed het. Het is een voorbeeld van Gods zorg voor Zijn uitverkoren volk. Jabez vroeg, en God verkoos soeverein om zijn vraag te beantwoorden. Het gebed van Jabez is gericht op God en Zijn voorziening en bescherming. Jabez vroeg en God gaf hem wat hij vroeg - niet omdat Jabez de juiste woorden sprak of omdat hij God ertoe manipuleerde om zijn vraag in te willigen, maar omdat God ertoe besliste door het beantwoorden van Jabez’ wens verheerlijkt te worden.

De stelling van Bruce Wilkinson

De ondertitel van het boek is Breaking Through to the Blessed Life (Doorbreken naar het gezegende leven). De promotiewoorden van de uitgever op de achterflap zeggen:

“Wilt u door God bovenmate gezegend worden? Bent u klaar om u uit te strekken naar het buitengewone? Om God te vragen voor de buitengewone zegeningen die Hij u wenst te geven? Volg dan Bruce Wilkinson en ontdek hoe opmerkelijk het gebed van een weinig bekende bijbelse held Gods gunst, kracht en bescherming kan vrijmaken. U zal merken hoe één dagelijks gebed u kan helpen om het verleden achter te laten en door te breken naar het leven dat u zou willen leven”. (Vet toegevoegd).

In de inleiding van het boek schrijft Wilkinson:

“Ik wil u leren hoe een gedurfd gebed te bidden dat God altijd beantwoordt. Het is kort - slechts één zin in vier delen - en verstopt in de Bijbel, maar ik geloof dat het de sleutel bevat voor een leven van buitengewone gunst met God. Deze smeking heeft radicaal veranderd wat ik van God verwacht en wat ik elke dag ervaar. Duizenden gelovigen die haar waarheid toepassen zien regelmatig wonderen gebeuren”. (Vet toegevoegd).

Wilkinson beschrijft dan hoe het gebed van Jabez te bidden: “De volgende ochtend bad ik het gebed van Jabez woord voor woord. En zo de volgende ochtend, en de volgende, enz. Dertig jaar later ben ik nog steeds niet gestopt. Als u mij zou vragen welke zin - anders dan mijn gebed voor redding - de grootste ommekeer teweegbracht in mijn leven en bediening, dan zou ik u zeggen dat het de smeking was van een man genaamd Jabez, die nog steeds herinnerd wordt, niet voor wat hij deed, maar voor wat hij bad - en voor wat er

nadien gebeurde (blz. 11)”. (Vet toegevoegd).

“Ik daag u uit om het Jabez-gebed voor zegen in uw dagelijks schema op te nemen. Om dat te doen moedig ik u aan om het plan standvastig te volgen dat hier opgegeven is voor de volgende dertig dagen. Tegen het eind van die tijd zult u significante veranderingen bemerken in uw leven, en het gebed zal vervolgens een levenslang gekoesterde gewoonte worden.” (blz. 86) (Vet toegevoegd).

Wilkinsons beweert dat indien wij gewoon het gebed van Jabez nabidden, woord voor woord, elke dag een maand lang, wij dan Gods kracht in onze levens zullen zien vrijkomen. Voor Wilkinson ligt het accent hier niet op Gods inwilliging van het Jabez-gebed, maar dat Jabez op de juiste formule is gevallen om dingen van God te vragen. Wilkinson draait oorzaak en gevolg om en beweert dat het Jabez’ verdienste was dat hij de juiste manier ontdekte om tot God te bidden. Bij Wilkinson ligt de nadruk op het vinden van de juiste methode, in plaats van op God en Zijn soevereiniteit.

Een kort onderzoek van Wilkinsons belangrijkste principes openbaart de fouten in zijn leringen: Het gebed van Jabez of dat van Jezus?

In Mattheüs 6:5-13 (en Lukas 11:2-4) geeft Jezus enkele instructies over hoe te bidden:

“En wanneer gij bidt, zo zult gij niet zijn gelijk de geveinsden; want die plegen gaarne, in de synagogen en op de hoeken der straten staande, te bidden, opdat zij door de mensen mogen gezien worden. Voorwaar, Ik zeg u, dat zij hun loon weg hebben. Maar gij, wanneer gij bidt, gaat in uw binnenkamer, en uw deur gesloten hebbende, bidt uw Vader, Die in het verborgen is; en uw Vader, Die in het verborgen ziet, zal het u in het openbaar vergelden. En als gij bidt, zo gebruikt geen ijdel verhaal van woorden, gelijk de heidenen; want zij menen, dat zij door hun veelheid van woorden zullen verhoord worden. Wordt dan hun niet gelijk; want uw Vader weet, wat gij van node hebt, eer gij Hem bidt. Gij dan bidt aldus: Onze Vader, Die in de hemelen [zijt!] Uw Naam worde geheiligd. Uw Koninkrijk kome. Uw wil geschiede, gelijk in de hemel [alzo] ook op de aarde. Geef ons heden ons dagelijks brood. En vergeef ons onze schulden, gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren. En leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want Uw is het Koninkrijk, en de kracht, en de heerlijkheid, in eeuwigheid, amen”.

Jezus zei “gij dan bidt aldus”. Zijn gebed is een patroon of leidraad om volgen wanneer mensen tot God bidden. (Dit wil niet zeggen dat Jabez’ gebed fout is. Jakobus 5:16b zegt: “een krachtig gebed van de rechtvaardige vermag veel” en Jabez’ gebed komt daarmee overeen). Maar Wilkinson moedigt mensen aan om Jabez’ gebed woordelijk, elke dag na te bidden. Dit is tegen Jezus’ richtlijn van “als gij bidt, zo gebruikt geen ijdel verhaal van woorden, gelijk de heidenen”. Wilkinson verkoopt het Jabez-gebed alsof het Schriftuurlijk vaststaat dat daar zegeningen uit zullen komen.

Wilkinsons The Prayer of Jabez heeft meer van doen met de schranderheid van degene die vraagt dan met de grootheid van de Degene die gebeden beantwoordt (d.w.z.: “Jabez’ … smeking is een briljante maar weinig begrepen strategie voor … een gezegend leven”; blz. 63). Het belangrijkste thema in het boek is Wilkinsons geloof dat Jabez “het juist heeft”, namelijk dat hij precies bedacht wat nodig is om iets van God te verkrijgen, en dat hij daarom “heerlijker dan zijn broeders” was. Wilkinson impliceert dat zij die Jabez’ gebed bidden gewoon slimmer zijn dan zij die dat niet doen.

Waar blijft het afhankelijk zijn van God?

Wilkinson minimaliseert ernstig de Bijbelse benadrukking van afhankelijkheid van God voor de gelovige: “Wanneer u kleine stapjes neemt, hebt u God niet nodig”, maar wanneer u grote stappen neemt, volgens Wilkinson, “die groter zijn dan onze mogelijkheden” (d.w.z. voor de wereldse, kleine dingen van het leven, hebben we God niet nodig, omdat ze in onze eigen macht liggen om tot stand te brengen), dan “maakt u wonderen vrij” (blz. 44).

Aanmoedigen van zelfzucht?

Het boek bekrachtigt en moedigt zelfzucht aan in onze relatie met God. De Bijbel leert dat het gebed van de gelovige een proces is van in overeenstemming brengen van onze wil met die van God, en dan te gehoorzamen. Indien mijn gebed niet in overeenstemming is met Gods wil, zoals geopenbaard in de Schriften, dan moet ik Hem vragen mijn hart te veranderen. Gekneed worden, doordat onze verlangens worden veranderd, maakt deel uit van het heiligingsproces. Maar in The Prayer of Jabez is er geen smeking tot God om onze harten te veranderen. Zelfzucht, voor de eigen zaak, wordt erin aangemoedigd. Het herhalen van het Jabez-gebed dient louter voor het doel dat God Zijn zegeningen en wonderen uitstort: “U zal uw erfenis veranderen en bovennatuurlijke zegeningen brengen waar u ook gaat. God zal ze vrijgeven. Zijn miraculeuze kracht in uw leven, nu. En voor alle eeuwigheid zal Hij Zijn eer en genoegen kwistig over u brengen” (blz. 91-92).

Gebed van Jabes als succes-formule?

Succes wordt gezien als de maatstaf of iemand al dan niet de formule van Jabez heeft gevonden. Wilkinson gelooft dat hij de formule voor succes gevonden heeft: “U kan het Jabezgebed aan de muur hangen in elke kamer van uw huis en er zal niets gebeuren. Het gaat enkel om wat u gelooft dat zal gebeuren en daarom vervolgens Gods kracht zal vrijmaken voor u en een levensverandering zal meebrengen. Maar wanneer u handelt zal u opgaan naar Gods allerbeste voor u. Ik ben het levende bewijs. … Dit jaar [2000] zal Walk Thru meer dan 2500 bijbelconferenties leiden - 50 elk weekend. De ministry publiceert nu 10 tijdschriften elke maand om enkelingen en families te helpen groeien in Gods Woord, elke dag. Wij zijn recent de kaap gepasseerd van 100 miljoen publicaties. … bijna schokkend bewijs van wat Gods genade en Jabez-bidden kan doen” (blz. 87-89). (Vet toegevoegd).

Gebed van Jabes verlost?

Het laatste deel van het boek heet “Redeemed For This” en het impliceert dat wij zodanig verlost werden dat wij met succes het gebed van Jabez kunnen bidden en Gods kracht in onze levens vrijmaken. En overeenkomstig de lering van de charismaten: als wij erin falen Gods kracht te zien vrijkomen, zijn we geestelijk ondermaats.

Elke smeking van Jabes toegelicht

Wilkinson gaat in op elk van de smekingen van Jabez en speculeert over wat hij dacht of deed toen hij bad, en/of de details van wat er aan Jabez gebeurde na het bidden van zijn gebed:

(a) “Indien Gij mij rijkelijk zegenen … zult …!” … in mijn geest zie ik Jabez staan voor een grote poort in een hemelhoge muur. Neergebogen door het verdriet van zijn verleden en de somberheid van zijn heden, ziet hij voor zich enkel onmogelijkheden - een afgesloten toekomst. Maar zijn handen ten hemel verheffend, roept hij uit: “Vader, o Vader! Alstublieft zegen mij! En wat ik echt bedoel is … zegen me veel!” (blz. 22).

(b) “Indien Gij … mijn gebied vermeerderen zult …!” Het volgende deel van Jabez’ gebed is een pleidooi voor meer territorium … Indien Jabez in Wall Street had gewerkt zou hij kunnen gebeden hebben: “Heer, verhoog de waarde van mijn investeringsportefeuille”.  Wanneer ik bedrijfsleiders toespreek heb ik het hier dikwijls over. Wanneer christelijke zakenmensen me vragen: “Kan ik God om uitbreiding vragen?” dan is mijn antwoord: “Absoluut!” Als u uw zaken op Gods manier voert, is het niet enkel goed om voor uitbreiding te vragen, maar God wacht op uw vraag. Uw zaak is het gebied dat God u heeft toevertrouwd. (blz. 30-31).

(c) … Jabez’ derde smeking is “Indien … Uw hand met mij zijn zal …!” Hiermee maken wij Gods kracht vrij om Zijn wil tot stand te brengen en om Hem te verheerlijken door al die schijnbare onmogelijkheden. (blz. 48).

(d) “… en met het kwade alzo maakt, dat het mij niet smarte!” Jabez’ laatste verzoek is een  briljante maar weinig begrepen strategie om een gezegend leven in stand te houden. Als uw leven het gewone overstijgt en zich begeeft op nieuw territorium voor God, raad dan eens wiens gazon u dan loopt? In het vorige hoofdstuk was ons gebed er een voor bovennatuurlijke kracht om door onze zwakte heen te werken; deze smeekbede is voor bovennatuurlijke hulp om ons te beschermen tegen Satans bekwaamheden om ons dwars te zitten. (blz. 63). Gelooft u dat een bovennatuurlijke God zal optreden om u te bewaren tegen het kwaad en uw geestelijke investering te beschermen? Jabez geloofde dat, en hij handelde naar zijn geloof. Daarna werd zijn leven gespaard van het verdriet en de pijn dat het boze brengt. (blz. 74).

Hoe weten we daar iets van? Nergens in de Bijbel horen we nog iets van Jabez. Bovendien openbaart zijn solitaire gebed niets van zijn achtergrond, noch van zijn gedachten of gevoelens, noch van zijn verhouding met God vóór of achter het gebed. Speculeren zoals Wilkinson doet is een loopje nemen met de Bijbel en, in feite, overtreedt het Gods bevel om niets aan de Schrift toe te voegen.

Gebed van Jabes brengt voorspoed?

Wilkinson gebruikt succesverhalen om zijn methode te bekrachtigen (charismatische “verhaaltheologie”). Er zijn duizenden mensen die het Jabez-gebed gebeden hebben en die hun voorspoed direct toeschrijven aan het geesteloos herhalen van het Jabez-gebed. Wilkinsons website heeft zelfs een forum voor het bespreken van de succesverhalen. Men kan even gemakkelijk de succesverhalen noemen van islamieten die elke dag richting Mekka bidden en daaraan hun voorspoed toeschrijven. Anderen wijten hun voorspoed aan Oprah Winfrey, yoga, tarot, kristallen, en een heleboel andere dingen. Ervaring zou nooit mogen gebruikt worden om een bepaalde praktijk op zijn waarde te schatten - enkel het Woord van God.

Bidt het gebed van Jabes en je hebt God in een doos

De formule die Wilkinson leert laat geen ruimte voor God om “Neen” of “Wacht” te zeggen. Bidt het Jabezgebed en je hebt God in een doos. Maar de Bijbel leert dat wanneer men op Christus vertrouwt, er een relatie met Hem begonnen is die neerkomt op onderwerping aan Gods wil en de erkenning van Zijn absolute recht op alles wat Hij met ons wenst te doen. Dat kan meebrengen dat God dikwijls neen zegt op onze gebedsverzoeken. Maar volgens Wilkinson is het enkel zonde die het repetitieve gebed van Jabez doet ophouden te werken.

Hoeveel praktiserende christenen wensen dat Bruce Wilkinson gelijk heeft: dat zij voor een maand altijd weer hetzelfde Jabez’ gebed zouden nabidden, en dat God dan verplicht zou zijn hen te zegenen en welvarend te maken. Maar Gods doel met ons en onze levens staat ver achter hetgeen wij kunnen begrijpen, en soms zien we Zijn zegeningen niet eens dan nadat er maanden of jaren voorbij zijn gegaan (vgl. Genesis 50:20). Wij kunnen Gods denken niet bevatten en we kunnen Hem niet dwingen ons te zegenen. Hij kan, zal en wil niet gemanipuleerd of gestuurd worden. Als het anders lag zou Hij God niet zijn, en niet waardig aanbeden te worden. De onderschrijving door James Dobson van The Prayer of Jabez heeft teweeggebracht dat de boekverkoop explodeerde. Dobson gaf geloofwaardigheid aan iets wat anders zou afgedaan zijn als  “welvaartsevangelie” of “name-it and claim-it”-theologie (“noem het en maak er aanspraak op”-theologie).

De echte tragedie van Bruce Wilkinsons boek is de verwoesting die aangericht wordt wanneer wanhopige zielen zijn advies volgen, het Jabez-gebed een maand lang bidden, en toch geen verandering zien, of de dingen nog erger zien worden. Het boek geeft geen uitkomst over wat te doen wanneer het gebed lijkt te falen (b.v. een kind sterft, een huwelijk gaat stuk, een job kwijt, of genezing die achterwege blijft, enz.). Velen zullen de reden bij zichzelf zoeken. Maar Wilkerson heeft gegarandeerd dat het gebed zal werken, en leidt dit mensen tot de foute gevolgtrekking dat een falend gebed voortkomt uit een falend geloof.

Wilkinson leert een oppervlakkige, resultaatgerichte geloofspraktijk die verondersteld wordt succes te verzekeren. Dit staat haaks op een diepe, volhardende, liefdevolle relatie met onze Vader, waardoor wij gesteund zullen worden doorheen alle hartzeer, falen, en succes.

Opmerking

Het gebed van Jabez staat op Joodse, oudtestamentische grondslag en heeft niets van doen met de nieuwtestamentische hoop en verwachtingen van de christen. Het Joodse Wetsverbond was gericht op de aarde en een aardse hoop, zoals welstand, land, dieren, nageslacht, enz. (zie b.v. Psalm 37:11). In het christelijke Nieuwe Verbond is de gelovige een hemelburger (Efeziërs 2:19-22; Filippenzen 3:17-21), met een hemelse hoop, en wereldliefde is vijandschap met God (Jakobus 4:4). Ons bidden is nu ‘in de Naam van Jezus’ (Johannes 16:23-24) en hebben wij de ‘Geest der waarheid’ (Johannes 14:16-17) Die een cruciale rol speelt in onze gebeden (wij ‘bidden in Geest en waarheid’, Johannes 4:24).

E-mail: verhoevenmarc@skynet.be

Homepage: http://users.skynet.be/fa390968/index.htm of http://www.verhoevenmarc.be/index.htm

Ga hier naar de Nieuwste Artikelen of http://www.verhoevenmarc.be/NieuwsteArtikelen.htm