Jezus betaalde belasting
In Mattheüs 22 vindt er een ontmoeting plaats
tussen Jezus en een groep joodse schriftgeleerden. Zij proberen Hem klem te
zetten door een vraag over het betalen van belasting te stellen: maar Jezus had hun boze opzet door en zei:
‘Waarom stelt u me op de proef, huichelaars? Laat me de belastingmunt zien.’ Ze
reikten hem een denarie aan. Hij vroeg hun: ‘Van wie is dit een afbeelding en
van wie is het opschrift?’ Ze antwoordden: ‘Van de keizer.’ Daarop zei hij
tegen hen: ‘Geef dan wat van de keizer is aan de keizer, en geef aan God wat
God toebehoort.’ Ze waren zeer verbaasd toen ze dit hoorden. Ze lieten hem
staan en gingen weg. (Mattheüs
22:18-22)
In de val
De vraag “waar sta je eigenlijk voor?” wordt
in allerlei varianten aan Jezus gesteld door zijn tegenstanders.
Zij willen Jezus immers betrappen op een incorrect standpunt. In de
kleine conversatie hierboven neemt de vraag “waar sta je voor?” een hele
praktische gedaante aan: “hé Jezus, moeten we belasting betalen of niet?” Als Jezus zegt: “Je hoeft geen belasting te
betalen” dan wordt hij voor de Romeinse overheid een oproerkraaier die mensen
aanzet tot burgerlijke ongehoorzaamheid.Als hij zegt: “Je moet wel belasting
betalen” dan is hij voor de Farizeeën
iemand die met de vijand heult en de keizer hoger acht dan God.Jezus laat zich niet vangen. Hij antwoordt:
“Geef aan de keizer wat van de keizer is en geef aan God wat van God is”. Zijn
ondervragers druipen weer af om zich op te maken voor een volgende poging
om Jezus ten val te brengen.
Kerk en staat
Veel theologen hebben deze bijbeltekst
gebruikt voor een uitgebreide verhandeling over de relatie tussen kerk en
staat. Maar het gaat Jezus hier mogelijk niet zozeer om de inhoud maar om de
vorm van het gesprek. Je vraagt niet naar elkaars overtuiging met strikvragen
of om de echo van je eigen gedachten te horen. Dat is nu zo en dat was toen zo. Een gedachtenspelletje om dit te
illustreren: Stel dat de vraag “waar sta je voor?” nu aan jou gesteld zou
worden. Wat zou dan je antwoord zijn? Zou je misschien aangeven dat er zoveel
keuzes zijn dat je het soms ook niet meer weet? Zou je vertellen over jouw
leven dat uniek is en nog niet af? Zou je voorzichtig vertellen over God? Stel…
in het midden van jouw allerpersoonlijkste verhaal word je onderbroken. De
vraagsteller stelt ineens de scheiding van kerk en staat aan de orde om zijn
gelijk te halen op punten die voor hem belangrijk zijn… Dan zou je toch ook het
gesprek afronden en beleefd groeten. Dat is dus precies wat Jezus deed.
Verborgen agenda
Jezus ziet de verborgen agenda van de
farizeeën, die hun leerlingen naar Jezus sturen om hem met een strikvraag te
pakken te krijgen. Een goed antwoord bestaat niet. Zijn ze benieuwd waar Jezus
voor staat? Ik denk het niet. Ze willen die blasfemische persoon, die zegt de
Zoon van God te zijn, op een legale manier oppakken om Zijn mond te snoeren.
Het probleem waar ze Jezus mee op willen
zadelen, is de discussie tussen de herodianen en de farizeeën. De herodianen
waren een joodse groepering, die trouw was aan de Romeinse keizer en aan
Herodus zijn afgevaardigden. Zij vonden dat ook de joden belasting moesten
betalen, terwijl de farizeeën vanuit de schrift overtuigd waren dat ze zichzelf
slaaf van niemand mochten maken en dus ook niet van de keizer. Aan deze
steen had het volk van God zich al eerder gestoten.
Schaakmat
Waarom zet Jezus beide partijen klem?
Eigenlijk zegt Hij toch: betaal belasting, en kiest hiermee partij voor de
herodianen? Wat er niet bij staat, is dat de Farizeeën, die beweerden dat ze
niet onder een slavenjuk leefden omdat ze geen belasting wilden betalen, toch
onder dit juk leefden. Ze gebruikten namelijk al het geld van de keizer.
Om uit dit verhaal argumenten te halen voor
scheiding van kerk en staat, lijkt me inderdaad wat vergezocht. Wat wel
verbazingwekkend is, is dat de leerlingen van de farizeeën en de herodianen
afhaken. Ze kiezen er niet voor om Jezus te volgen, maar lopen weg. Ik heb wel
eens het gevoel, dat christenen een discussie over geloofszaken heel graag
willen winnen. De vraag is of dit de juiste insteek is. Jezus wint in
dit Bijbelgedeelte, maar de hoorders lopen weg.
Bron : http://www.staatgeschreven.nl/2011/05/20/jezus-betaalde-belasting/
